नांदेड (प्रतिनिधी)-काल रात्री सुमारे नऊ वाजून तीस मिनिटांच्या सुमारास चारचाकी वाहनातून तब्बल 29 लाख रुपयांची जबरी चोरी झाल्याची धक्कादायक घटना घडली. या प्रकरणामुळे नांदेड जिल्हा पोलिसांसमोर मोठे आव्हान निर्माण झाले आहे. यापूर्वी अशा प्रकारचे गुन्हे दूरच्या राज्यांतून येणाऱ्या टोळ्यांनी केल्याचा इतिहास असल्याचे पोलिस तपासातून समोर आले आहे.
घटनेचा क्रम
रतन पारसेवार हे नेहमीप्रमाणे दुकान बंद करून घरी जात होते. त्यांच्या गाडीची डावी काच उघडी होती आणि त्याच जागी 29 लाखांची रोकड असलेली पिशवी ठेवलेली होती. ते टॉवर परिसरातून वजीराबादकडे येत असताना अचानक गाडीचा टायर पंचर झाला. ते गाडी खाली उतरताच अचानक एक आरोपीने संधी साधून पैशांची पिशवी उचलली आणि पळ काढला.पारसेवार यांनी त्या चोरट्याच्या मागे धाव घेत ओरडून मदतही मागितली; परंतु त्या ठिकाणी उपस्थित असलेल्या नागरिकांकडून कोणतीही मदत मिळाली नाही.
नियोजित गुन्ह्याची शक्यता
सीसीटीव्ही फुटेजमध्ये तीन संशयित व्यक्ती बंद दुकानासमोर थांबलेले दिसत आहेत. त्यांच्यासोबत चौथा आरोपी असल्याचीही शक्यता व्यक्त केली जात आहे. पोलिसांना वाटते की गाडी पंचर करणेही याच टोळीचे काम असावे. कारण गाडी दुकानातून निघाल्यावर लगेच पंचर झाल्याचे दिसून येत नाही.संशयित ज्या दुचाकीवर पळाले त्यावरील क्रमांक अंशतः दिसत असला तरी पूर्णपणे वाचता येत नाही. आरोपींचे चेहरेही स्पष्ट दिसत नसल्याने पोलिसांसमोर तपासातील अडचणी वाढल्या आहेत.
जनतेचा सहभाग न मिळाल्याबद्दल नाराजी
घटना पाहणाऱ्यांपैकी कोणीही मदतीला न आल्याने नागरिकांच्या निष्क्रियतेबद्दल नाराजी व्यक्त होत आहे. “आपल्याला काय करायचे?” या भावनेमुळे गुन्हेगार धाडसाने पळून गेल्याचे सांगितले जात आहे. संकट येते तेव्हा मदत हवी असते, मात्र इतरांचे संकट पाहून दुर्लक्ष केले जात असल्याचा सूर नागरिकांमध्ये उमटतो आहे.
पोलिसांचा तपास सुरू
या प्रकरणाचा तपास वजिराबाद्चे पोलीस निरीक्षक परमेश्वर कदम हे करीत आहेत. तसेच जिल्ह्यातील प्रत्येक गुन्ह्याचा समांतर तपस करण्याच्या अधिकार असणारी स्थानिक गुन्हे शाखा जेथे आणिक निष्णात अधिकारी आणि त्या शाखेत नसतांना सुद्धा तेथेच काम करणारे अनेक पोलीस अंमलदार आहेत ना. त्यांना तर नैपुण्य आहे की ते कोणताही गुन्हा उघडकीस आणतातच. अश्याघटनांचा पूर्व इतिहास आहे की अशा गुन्ह्यांमध्ये ओरिसा व तामिळनाडू राज्यांतून आलेल्या टोळ्यांचा सहभाग असल्याने उघडकीस आले होते. म्हणजे येणारे चोर कोठेतरी नक्कीच थांबले असणारच त्या जागेचा शोध होणे गरजेचे आहे.
फक्त आरोपी पकडून चालणार नाही, तर 29 लाखांची रक्कमही जप्त होणे आवश्यक आहे, कारण अनेक गुन्हे पोलीस उघडकीस आणतात काही थोडासा मुद्देमाल जप्त होतो आणि नंतर मात्र काहीच होत नाही. असे या गुन्ह्यात व्हायला नको म्हणजे मिळवले.
चोरीपेक्षा मोठी समस्या – निष्काळजीपणा आणि सामाजिक उदासीनता
नांदेडमध्ये घडलेली 29 लाख रुपयांची चोरी ही केवळ एक गुन्हेगारी घटना नाही, तर आपल्या सामाजिक आणि वैयक्तिक सुरक्षेबाबतच्या दृष्टिकोनाला प्रश्न विचारणारी घटना आहे. गुन्हेगारांचे नियोजन, त्यांची टोळी, त्यांची हालचाल—हे सर्व पोलिसांच्या तपासाचा विषय आहेच. मात्र या प्रकरणातील काही गोष्टी अशा आहेत की त्यावर सामान्य नागरिक म्हणून आपण स्वतःच विचार करणे आवश्यक आहे.
वैयक्तिक सुरक्षेची जबाबदारी कुणाची?
रतन पारसेवार यांच्या बाबतीत एक बाब स्पष्ट दिसते. एवढी मोठी रक्कम घेऊन जात असताना त्यांनी आवश्यक ती खबरदारी घेतली नाही. उघड्या खिडकीत दिसेल अशा ठिकाणी रोकडची बॅग ठेवणे, सोबत कोणीही व्यक्ती न घेता गाडी चालवत जाणे, आणि पंचरल्यानंतर गाडी लॉक न करता बाहेर उतरून टायर तपासणे… या सर्व गोष्टी त्यांच्या नुकसानाला थेट कारणीभूत ठरल्या.होय, गुन्हेगारच दोषी आहेत. पण आपल्या नकळत आपण त्यांना संधी देतो आहोत का? हा प्रश्न टाळणे आता अशक्य आहे.
निष्क्रीय प्रेक्षकांची मानसिकता
या घटनेतील सर्वात धक्कादायक बाब म्हणजे आसपास उभ्या असलेल्या लोकांनी दिलेली ‘शून्य’ मदत. ओरडून हाक मारूनही कोणी पुढे आले नाही. हा गुन्हा जसा नियोजित होता, तितकीच आमची सामाजिक उदासीनताही आजकाल ‘नियमित’ झाली आहे.“आपल्याला काय करायचे?” ही भावना आता धोकादायक पातळीवर पोहोचली आहे.आणि जेव्हा आपल्यावर प्रसंग येतो, तेव्हा मात्र “सगळ्यांनी मदत करायला हवी” अशी अपेक्षा ठेवणे हा दुटप्पीपणा आहे.
मोठ्या रकमेच्या व्यवहारांमध्ये जास्त खबरदारीची गरज
ज्यांचा दैनंदिन व्यवहार मोठ्या रकमेसोबत असतो, त्यांनी तर अधिक जागरूक राहणे अत्यावश्यक आहे. कारण या घटनेत स्पष्ट दिसते की चोरट्यांनी पारसेवार यांच्या हालचाली, जाण्याचा मार्ग, दुकान बंद करण्याची वेळ—सर्व गोष्टींचे निरीक्षण करून ही चोरी केली.
मोठी रक्कम वाहून नेताना :
- सुरक्षा व्यवस्था
- विश्वासू व्यक्ती सोबत
- वाहनाची सुरक्षा
- मार्गाचे नियोजन
या प्रत्येक बाबींचा विचार करणे ही आता अनिवार्य गरज आहे.
पोलीस सर्वत्र असू शकत नाहीत
पोलिसांवर टीका करणे सोपे आहे, पण वास्तव हे आहे की पोलिस प्रत्येक व्यक्तीच्या सोबत उभे राहू शकत नाहीत. गुन्हेगारांचे तंत्र आणि धाडस वाढत असताना, प्रत्येक नागरिकाने आपल्या सुरक्षेबाबत पहिले पाऊल स्वतःच उचलले पाहिजे.
निष्कर्ष : सुरक्षा ही ‘सवय’ बनली पाहिजे
या घटनेतून शिकण्यासारखे खूप काही आहे. गुन्हेगारांना दोषी ठरवणे आवश्यक आहेच, पण त्याहून महत्त्वाचे म्हणजे अशा गुन्ह्यांना संधी मिळू न देणे.
- वैयक्तिक सुरक्षा
- सामाजिक जागरूकता
- नागरिकांचा सहभाग
या तिन्ही गोष्टी एकत्र आल्याशिवाय गुन्हेगारीवर आळा बसू शकत नाही.निधड्या छातीचे गुन्हेगार आणि हातावर हात ठेवून पाहणारा समाज ही जोडी शहरांसाठी घातक आहे. बदल हवा असेल तर तो आपणापासूनच सुरू झाला पाहिजे.
